مقدمه
تا همین چند سال پیش، کمتر کسی به تلفن هوشمند خود به عنوان ابزاری برای برطرف کردن اکثر نیازهای روزانهاش نگاه میکرد. شاید بتوان اپل و گوگل را مسئول جا انداختن این پدیده دانست. اما پیش از سال ۲۰۰۷ که آیفون انقلابی در این صنعت به وجود بیاورد، سیمبین و ویندوز موبایل سهم عمده بازار را به خود اختصاص داده بودند. البته نمیتوان از سیستم عامل های پالم و بلکبری نیز غافل شد.
این خاطره بازی باعث شده تا کانال یوتیوب «Data is Beautiful» ظهور و سقوط سیستم عامل های مختلف در طول ۲۰ سال گذشته را به تصویر بکشد. این رقابت نفسگیر، چند نوستالژی دوست داشتنی و چند غافلگیری را نیز به همراه خود داشته است.
رقابت با بزرگانی چون اندروید و iOS
شاید متعجب شوید که چطور سیستم عامل سیمبین تا اوایل این دهه، همچنان یکهتاز بازار تلفنهای هوشمند بوده است؟ یا چگونه ویندوز موبایلی که بعدها تحت نام ویندوز فون برای رقابت با بزرگانی چون اندروید و iOS توسعه داده شده بود، رفته رفته سهم بازار خود را از دست داد؟ همچنین چگونه سیستم عامل هایی که شاید کمتر شناخته شده باشند، در حال رقابت با این دو غول هستند؟
البته برای هر کدام از سوالات بالا دلایل منطقی وجود دارد. مثلا مایکروسافت با بلندپروازی و انحصارطلبی، هم سیمبین را زمین زد، هم نوکیا را منحل کرد و هم ویندوز موبایل/ فون را از صحنه روزگار محو کرد. در این میان سهم بازار KaiOS شاید از دیگر سیستم عامل ها بیشتر به چشم بیاید. اگر فراموش کردهاید، این سیستم عامل بیشتر روی گوشیهای غیر هوشمند نصب هستند (نوکیا ۳۳۱۰، ۸۱۱۰ و این دست از گوشیها).
نکته ای که نباید فراموش کنید این است که دادههایی که کانال یوتیوبی فوق از آن استفاده کرده است مربوط به دادههای گارتنر است که بیشتر روی تعداد دستگاههای فروخته شده تمرکز دارد تا تعداد کاربران. برای مثال اپل با در اختیار داشتن تقریبا ۲۰ درصد از سهم بازار، حجم زیادی از سود فروش جهانی تلفنهای هوشمند را در اختیار دارد.
با این حال، در گذشته شاهد گوشیهایی با طراحی عجیبتر بودهایم و با شروع تسلط گوشیهای اندروید و آیفون، طراحیهای جاهطبانه نیز جای خود را به ساندویچهای شیشه و فلز دادهاند، ولی همچنان یاد و خاطره این گوشیها در جایی مخصوص از قلب ما قرار خواهند داشت.
رشد چشمگیر سیستم عامل KaiOS
اما جدا از راقابت بزرگان این عرصه، حضور سیستم عامل KaiOS که مختص گوشیهای پایینرده میباشد در این نمودارها بسیار قابل توجه است. رشد قابل توجه سیستم عامل KaiOS نشان دهنده اینست که همچنان گوشیهای ساده و پایینرده هنوز در میان کاربران مورد استقبال قرار میگیرند. بد نیست به این نکته اشاره داشته باشیم که نمودارهای این ویدئو براساس گزارشات سه ماهه موسسه تحقیقاتی گارتنر (Gartner) ایجاد شدهاند و بههیچ وجه بیانگر میزان فروش و سودآوری سیستم عاملها نیستند.
بدون شک شما هم با دیدن این ویدئو خاطرات گوشیهای قبلی خود را به یاد آوردهاید. برای طیف زیادی از افراد این خاطرات به گوشیهای متنوع و نوآورانهای که با سیستم عامل سیمبین ارائه میشدند برمیگردد. این گوشیها در بهدلیل اینکه با سیستم عامل یکسانی عرضه شده بودند برای رقابت در جنبههای دیگری مانند کارایی بهتر با یکدیگر به رقابت میپرداختند. موضوعی که امروز در دنیای گوشیهای هوشمند مدرن به ندرت با آن روبهرو هستیم.
محبوبیت در بین سیستم عامل ها
نکته قابل توجه دیگر سرنوشت ناخوشایند گوشیهای ویندوز فون بود که علیرغم توجه ویژهای که رسانهها به آنها داشتند، نتوانستند آنگونه که باید در بازار بدرخشند. اگرچه از منظر سودآوری هیچکدام از سیستمعاملهای موبایلی قادر به رقابت با اپل نیستند، اما در این مقایسه که مربوط به محبوبیت آنها است میبینیم که حتی iOS اپل هم توانایی عرضه اندام در مقابل اندروید گوگل را ندارد.
ویندوز، ابداع شرکت مایکروسافت که در تمام کشورهای دنیا وجود داشته و به همه سیستم های رایانه ای نفوذ کرده است اکنون حدود ۱.۵ میلیارد کاربر دارد. گفته شده تعداد کل کاربران ویندوزهای مایکروسافت نظیر ویندوز XP، ویندوز ۷، ویندوز ۱۰ و … به ۱.۵ میلیارد نفر کاربر می رسد. تمام این کاربران از سیستم عامل ویندوز روی رایانه خود استفاده می کنند.
اولین نسخه از سیستمعامل ویندوز (Windows) با عنوان «ویندوز ۳٫۰» و در سال ۱۹۸۵ وارد بازار شد. پس از آن نسخه های مختلفی نظیر ویندوز ۹۵، ویندوز ۹۸، ویندوز ۲۰۰۰، ویندوز ایکس پی (XP)، ویندوز ویستا، ویندوز ۷، ویندوز ۸، ویندوز فون، و در نهایت آخرین نسخه از آن با عنوان ویندوز ۱۰ وارد بازار شد. طی این مدت کاربران بسیاری از ویندوزهای مایکروسافت استفاده کردند و ویندوز را به عنوان سیستم عامل محبوب خود روی رایانه نصب نمودند.
اکنون پس از گذشت سال ها از انتشار اولین نسخه از ویندوز و به تبع آن انتشار نسخه های مختلف ویندوز شاهد رشد چشمگیر این محصول مایکروسافت هستیم. رشدی که میزان آن بسیار بالا و به مقدار بیش از یک میلیارد نفر می باشد. در بین ویندوز های مایکروسافت دو نسخه ۷ و ۱۰ بیشترین کاربر را به خود اختصاص داده اند. در ابتدا ویندوز ۷ بیشترین تعداد نصب را به خود اختصاص داده بود و برخی نظر داشتند که انتشار ویندوز ۷ باعث ایجاد انقلابی در صنعت ویندوز شد.